25 คำศัพท์การจัดซื้อที่เจ้าของร้านอาหารควรรู้ เพื่อบริหารร้านได้อย่างมืออาชีพ

ระบบจัดการซัพพลายเออร์

การจัดซื้อวัตถุดิบไม่ใช่แค่เรื่องของการสั่งของ แต่คือ “หัวใจ” ของการควบคุมต้นทุนร้านอาหาร ถ้าคุณยังสับสนกับคำศัพท์อย่าง MOQ, COGS, หรือ PO — ไม่ต้องกังวล เพราะบทความนี้จะแปลและอธิบายคำศัพท์ทั้งหมดให้เข้าใจง่าย และแสดงให้เห็นว่าแต่ละคำเกี่ยวข้องกับการบริหารร้านคุณอย่างไร พร้อมแนะนำการใช้ระบบ Food Market Hub เพื่อทำให้การจัดซื้อเป็นเรื่องง่ายขึ้นกว่าเดิม

1. Procurement (การจัดซื้อวัตถุดิบ)

หมายถึงกระบวนการจัดหาวัตถุดิบหรือสินค้าเพื่อใช้ในร้านอาหาร ตั้งแต่การหาซัพพลายเออร์ เจรจาราคา ไปจนถึงการสั่งซื้อและรับสินค้า เป็นส่วนสำคัญที่ส่งผลโดยตรงต่อต้นทุนและคุณภาพของร้าน

2. Vendor Management (การบริหารซัพพลายเออร์)

เป็นระบบหรือแนวทางในการจัดการผู้ขายวัตถุดิบ ตั้งแต่การคัดเลือก ประเมินผล เจรจาสัญญา และควบคุมคุณภาพ ช่วยให้ความสัมพันธ์ระหว่างร้านกับซัพพลายเออร์มั่นคงและลดปัญหาในการทำงาน

3. Supply Chain (ห่วงโซ่อุปทาน)

กระบวนการตั้งแต่การผลิตวัตถุดิบจนถึงการจัดส่งถึงร้านอาหาร ซึ่งประกอบด้วยผู้ผลิต ผู้จัดส่ง และซัพพลายเออร์ การบริหารที่ดีช่วยให้ร้านมีวัตถุดิบพร้อมใช้อย่างต่อเนื่อง

4. Lead Time (ระยะเวลานำส่ง)

ระยะเวลาระหว่างการสั่งซื้อกับการได้รับสินค้า ถ้า Lead Time นาน ควรวางแผนล่วงหน้าเพื่อไม่ให้ของขาด ถ้าสั้น ควรบริหารสต๊อกให้พอดีเพื่อลดของเสีย

5. Minimum Order Quantity – MOQ (ปริมาณสั่งขั้นต่ำ)

คือจำนวนสินค้าน้อยที่สุดที่ซัพพลายเออร์ยอมให้สั่ง ควรเจรจาให้เหมาะกับขนาดร้าน ไม่ควรเกินความจำเป็นเพื่อหลีกเลี่ยงของเสียและเงินจม

6. Invoice Reconciliation (การตรวจสอบใบแจ้งหนี้)

ตรวจสอบความถูกต้องของจำนวนสินค้า ราคาต่อหน่วย และยอดรวมในใบแจ้งหนี้ เทียบกับที่สั่งจริงและที่ได้รับจริง เพื่อควบคุมต้นทุนและป้องกันความผิดพลาด

7. COGS – Cost of Goods Sold (ต้นทุนวัตถุดิบที่ขาย)

ต้นทุนที่เกิดขึ้นจากวัตถุดิบที่ใช้จริงในการผลิตอาหารที่ขายได้ ใช้ในการคำนวณกำไรและประเมินประสิทธิภาพในการควบคุมต้นทุนของร้าน

8. Just-in-Time Inventory (การสั่งของแบบทันเวลา)

แนวคิดการสั่งซื้อวัตถุดิบเมื่อจำเป็นเพื่อลดสต๊อกค้าง ไม่เปลืองพื้นที่และลดการเน่าเสีย ต้องอาศัยระบบวางแผนล่วงหน้าและข้อมูลที่แม่นยำ

9. Prime Cost (ต้นทุนหลัก)

รวม COGS และค่าแรงพนักงาน หากตัวเลขนี้เกิน 60% ของยอดขาย ร้านอาจกำไรน้อย ควรควบคุมให้ต่ำกว่าเกณฑ์เพื่อเพิ่มกำไร

10. Purchase Order – PO (ใบสั่งซื้อ)

เอกสารสำคัญที่แสดงรายการสั่งซื้ออย่างเป็นทางการ ช่วยบันทึกการซื้อขาย ลดความเข้าใจผิด และใช้ตรวจสอบใบแจ้งหนี้ในภายหลัง

11. Contract Negotiation (การเจรจาสัญญา)

การต่อรองเงื่อนไขต่าง ๆ กับซัพพลายเออร์ เช่น ราคา, วันส่งของ, เงื่อนไขชำระเงิน เพื่อให้ได้ข้อตกลงที่เป็นประโยชน์สูงสุดแก่ร้าน

12. Supplier Diversity (ความหลากหลายของซัพพลายเออร์)

การมีผู้ขายหลายเจ้าเพื่อกระจายความเสี่ยง ไม่ให้ขึ้นอยู่กับผู้ขายเจ้าเดียว ป้องกันปัญหาของขาดจากเหตุสุดวิสัย

13. Quality Control – QC (การควบคุมคุณภาพ)

การตรวจสอบวัตถุดิบก่อนนำเข้าร้าน เช่น ความสด สภาพบรรจุภัณฑ์ และคุณภาพตามที่ตกลงกันไว้

14. Food Safety Compliance (มาตรฐานความปลอดภัยอาหาร)

การตรวจสอบให้ซัพพลายเออร์มีใบอนุญาต สุขอนามัย และมาตรฐานด้านอาหาร เช่น GMP, HACCP

15. Perishables vs. Non-Perishables (ของสด vs. ของแห้ง)

ต้องบริหารจัดการแตกต่างกัน ของสดควรใช้เร็ว สั่งบ่อย ส่วนของแห้งควรสต๊อกเมื่อมีโปรและตรวจสอบวันหมดอายุเสมอ

ระบบจัดการซัพพลายเออร์

16. FIFO – First In, First Out (มาก่อน ใช้ก่อน)

แนวทางบริหารสต๊อกที่เน้นใช้ของเก่าก่อน ช่วยลดของเน่าเสีย และเหมาะกับของที่มีวันหมดอายุ

17. Backorder (รายการค้างส่ง)

เมื่อซัพพลายเออร์ส่งของไม่ครบ ควรมีระบบติดตาม ตรวจสอบ และวางแผนสั่งจากแหล่งอื่นได้ทันที

18. Wholesale Pricing (ราคาส่ง)

ราคาที่ได้เมื่อสั่งซื้อจำนวนมาก ร้านควรคำนวณให้ดีว่าได้ส่วนลดคุ้มค่ากับการเก็บสต๊อกหรือไม่

19. Consignment Inventory (สินค้าฝากขาย)

ระบบที่ร้านไม่ต้องจ่ายเงินทันที แต่จ่ายเมื่อใช้ ช่วยลดต้นทุนเงินสดหมุนเวียน

20. Rebates & Discounts (ส่วนลดและเงินคืน)

อย่าลืมตรวจสอบว่าซัพพลายเออร์มีส่วนลดเมื่อถึงยอดสั่ง หรือคืนเงินในกรณีโปรโมชัน

21. Supplier Scorecard (ใบประเมินซัพพลายเออร์)

บันทึกคะแนนการส่งของ ความตรงเวลา คุณภาพสินค้า เพื่อประเมินผลงานผู้ขายในระยะยาว

22. Demand Forecasting (การคาดการณ์ความต้องการ)

การใช้ข้อมูลยอดขายและแนวโน้มตลาด เพื่อคาดการณ์ปริมาณวัตถุดิบที่จะใช้ในอนาคต

23. Cross-Docking (การจัดส่งทันทีโดยไม่เก็บสต๊อก)

ลดต้นทุนเก็บสต๊อกโดยให้ซัพพลายเออร์จัดส่งตรงในเวลาที่ต้องใช้

24. Sustainable Sourcing (การจัดซื้ออย่างยั่งยืน)

เน้นซัพพลายเออร์ที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม ใช้วัตถุดิบท้องถิ่น ลดคาร์บอนฟุตพริ้นต์

25. Chargeback (การขอคืนเงิน)

หากของเสีย ส่งผิด หรือไม่ได้มาตรฐาน ควรมีหลักฐานแจ้งซัพพลายเออร์เพื่อขอคืนเงินหรือเปลี่ยนสินค้า

Food Market Hub ช่วยอะไรคุณได้บ้าง?

  • ระบบบริหารซัพพลายเออร์ครบวงจร เชื่อมโยงคำสั่งซื้อ ใบแจ้งหนี้ และข้อมูลสินค้าไว้ในที่เดียว
  • ตั้งค่าการสั่งซื้ออัตโนมัติเมื่อของใกล้หมด
  • วิเคราะห์ COGS, Margin ของเมนู และรายงานการสั่งซื้อย้อนหลังได้ทันที
  • ใช้งานง่ายผ่านมือถือหรือคอมพิวเตอร์

👉 สนใจระบบจัดการร้านอาหาร อย่างมืออาชีพ? Book Free Demo กับ Food Market Hub หรือ LINE OA: @foodmarkethubth 

Ready to Transform Your Restaurant?

Join hundreds of restaurants already using Thefeast to streamline their operations and boost profits.

LINE Logo
Chat Now ×